HISTORIA KOSZAR ARTYLERII – OBECNIE: KOSZARY PARK
w kontekście przekazów ikonograficznych
opracowana przez Joannę Wańkowską-Sobiesiak
W ostatnim trzydziestoleciu XIX wieku zjechało do Olsztyna prawie kilka tysięcy ludzi do pracy przy budowie węzła kolejowego i budowie koszar, tak pisał Andrzej Wakar w monografii Olsztyna zatytułowanej „Olsztyn. Dzieje miasta” (Olsztyn, 1997 r.)
Budowa Koszar Artylerii przy ulicy Artyleryjskiej rozpoczęła się w kwietniu 1887 r. a zakończyła w 1889 r. Taka data znajduje się na chorągiewce wieńczącej wieżyczkę zegarową Ujeżdżalni.
W kompleksie tym zbudowano dwie stajnie dla koni, plac ćwiczeniowy (maneżowy) i ujeżdżalnię w budynku z wieżyczką.
Jako koszary pruskie Artylerii funkcjonowały do 1945 roku.
Po 1945 roku cały kompleks wykorzystywany był przez Wojsko Polskie, a po likwidacji garnizonu w Olsztynie sprzedany.
W 2014 roku cały kompleks koszar został zrewitalizowany i przebudowany.
Stajnia I – określana obecnie jako Budynek A stoi równolegle do ulicy Artyleryjskiej. Budynek był krótszy i flankowany w krańcach ryzalitami.
Są to trzy jednoosiowe ryzality, gdzie środkowy jest szerszy i wyższy od bocznych, wzniesiony ponad linię dachu. Na uwagę zasługują półkoliste, wysoko umieszczone okna przyziemia i rząd zdwojonych okienek poddasza.
Po rewitalizacji na piętrze znajduje się Olsztyński Inkubator Przedsiębiorczości w ramach którego są firmy rozpoczynające działalność gospodarczą do trzech lat funkcjonowania. Na parterze firmy o dłuższym okresie działalności oraz sala konferencyjna dla 70 osób, w pełni wyposażona.
Stajnia II – określana jako Budynek B1 i B2 stoi równolegle do ulicy Bohaterów Monte Cassino.
Budynek monotonny z sześcioma rytmicznie rozmieszczonymi ryzalitami.
Na skromny wystrój architektoniczny składają się krenelażowe gzymsy wieńczące, podparte kroksztynami na skrajach elewacji i ryzalitów oraz węższy gzyms kordonowy oddzielający poddasze.
Na uwagę zasługują oryginalne, drewniane drzwiczki w otworach na poddaszu stajni.
Obecnie – po rewitalizacji są tu LOFTY – apartamenty dwupoziomowe z zachowanym wnętrzem ceglanych ścian – przystosowane do prowadzenia działalności gospodarczej, szczególnie pracownie architektoniczne, geodezyjne, doradcze, które potrzebują na parterze pokoju spotkań, a na piętrze pokoi do spotkań lub zaplecza biurowego.
Ujeżdżalnia – określana jako Budynek C stoi równolegle do ulicy Marka Kotańskiego.
Budynek ujeżdżalni połączony jest ze stajnią łącznikiem.
Przykryty jest wysokim dachem dwuspadowym zwieńczonym murowaną wieżyczką zegarową, która zwieńczona jest czterema trójkątnymi szczytami. W elewacjach wieżyczki znajdują się zdwojone, półkoliście zamknięte otwory okienne i okrągły zegar ponad nimi.
Elewację budynku wieńczy ceglany gzyms krenelażowy.
Obecnie – po rewitalizacji Ujeżdżalnia została podzielona poziomo na dwie kondygnacje. Parter – na którym znajduje się siłownia oraz Olsztyński Inkubator Przedsiębiorczości „MEDICAL” udostępniający stanowiska pracy dla osób i firm rozpoczynających swoją działalność gospodarczą. Prowadzone są zabiegi masażu, fizykoterapii, gimnastyki korekcyjnej.
Znajduje się tu Kuźnia przystosowana do małej gastronomii.
Na piętrze – jest antresola – otwarta przestrzeń o powierzchni ca 500 m2 z urokliwymi metalowymi przęsłami dachowymi.
Antresolę okalają balustrady szklane, które dają widok na parter.
Wszystkie budynki: dwie Stajnie oraz Ujeżdżalnia poprzez ich rewitalizację jak i plac między budynkami, który stał się pasażem i parkingiem, uzyskały nowe i nowoczesne życie.
